Hoe lang is eeuwig?

Eeuwig is een gek woordje. We gebruiken het voor veel verschillende periodes. Soms duurt het wachten op iemand bij de winkel al eeuwig, terwijl er misschien een kwartier verstreken. Een andere keer duurt iets al jaren voort. Slechts zelden gebruiken we het iets voor dat echt eindeloos is, we gebruiken het vooral als iets voor onszelf eindeloos lang voelt.

In veel Bijbelvertalingen is dit echter een heel belangrijk woord. Veel dingen worden daar eeuwig genoemd, met misschien wel als belangrijkste het ‘eeuwige leven’ dat ons gelovigen te wachten staat. Als we eens opstaan uit de dood, zullen we nooit meer sterven. Leven zonder einde! Maar daar tegenover staat de ‘eeuwige straf’ voor ongelovigen. Ook daarvan wordt vaak gezegd dat ze zonder einde is, en dat is precies waar veel gelovigen en ongelovigen zoveel moeite hebben. Hoe kan God dat bedacht hebben?

Maar, zoals je ziet, geven wij veel verschillende invullingen aan het woord ‘eeuwig’, en is het echt niet altijd eindeloos. Als we willen weten hoelang ‘eeuwig’ in de Bijbel is, dan moeten we alleen niet nagaan wat het woord in het Nederlands betekent, we juist moeten kijken naar het woord in de oorspronkelijke talen, het Grieks en Hebreeuws. In het Grieks is ‘eeuwig’ vaak de vertaling van aiōnαιων, in het Hebreeuws van עולם (olam).

Als we die woorden in de grondtekst nazoeken, komen we opnieuw veel gevallen tegen die helemaal niet eindeloos zijn. Gods verbond met Israël wordt eeuwig genoemd Lev 24:8, maar eindigt toch Jer 31:31-34. Ook van de aarde wordt gezegd dat ze eeuwig staat Pred 1:4, maar zij zal verdwijnen. De ‘eeuwige heuvelen zinken ineen’ Hab 3:6. Zo zijn er nog talloze voorbeelden in de Bijbel.

Hoe kun je er nu achter komen wat een Grieks of Hebreeuws woord in de Bijbel echt betekent? Het is lastig, omdat niemand meer leeft die de talen spreekt. Modern Grieks en Hebreeuws zijn veel teveel veranderd. Toch kan je er best een hoop over zeggen. Door te kijken hoe een woord is opgebouwd, met welke andere woorden het verwant is, krijg je al een idee van de betekenis. Door alle voorkomens in de Bijbel na te gaan, en steeds te kijken in welke contexten het voorkomt, gaan wij begrijpen wat zij werkelijk betekenen, dus wat God er werkelijk mee bedoelt te zeggen.  

We vinden in de Griekse Schrift teksten die duidelijk spreken over ‘voor aionische tijden’ 2Tim 1:9, ‘tijdens eonische tijden verzwegen, maar nu’ Rom 16:25, ‘voor de eonen1Kor 2:7, ‘afsluiting van de eonenHeb 9:26. Deze teksten maken duidelijk dat een eon weliswaar een (lange, onbepaalde) tijd is, maar een periode, dus met een begin en een einde. Ook dat het woord in het meervoud voorkomt, klinkt vreemd als het ‘eindeloze eeuwigheid’ zou betekenen, want wat betekent ‘eeuwigheden’ dan? Ook als je andere Griekse of Hebreeuwse teksten erbij legt, zie je dat het om perioden gaat.

Maar als we lezen over ‘eeuwige God’ Rom 16:26, dan moet dat toch eindeloos zijn? God heeft toch geen einde? We weten dat God de aionen heeft geschapen (Heb 1:2), dus Hij was er daarvoor al. Over het einde lezen we dat dan God ‘alles in allen’ zal zijn, dus na de aionen is God er nog steeds. God is dus inderdaad er altijd, zonder einde. Maar Hij is ook God tijdens de aionen, Hij is de God van de aionen, de aionische God. Dat God aionisch genoemd wordt is dus geen bewijs dat dit woord ‘eindeloze eeuwigheid’ betekent.

Wat zegt dit dus over de ‘eeuwige straf’? Als eeuwig niet eindeloos is, dan is die straf misschien ook wel niet eindeloos. En dan vallen ineens ook de teksten op hun plaats, die zeggen dat God de redder is van alle mensen, dat God zich met ieder mens wederzijds verzoend, en dat eens elke knie zich zal buigen en elke tong zal belijden dat Jezus Heer is 1Tim 4:10; Kol 1:20; Fil 2:9,10. Er komt een moment dat ook ongelovigen verzoend zullen worden met God en Hem zullen erkennen!

En wat zegt dit dan over het ‘eeuwige leven’? Houdt dat ook een keer op? Net zoals “eonische God” niet automatisch betekent dat God eindig is, zo hoeft ook het “eonische leven” niet gelijk op te houden. We lezen juist dat bij het einde de dood zal worden overwonnen, zodat iedereen leeft 1Kor 15:22-25. Dat betekent dus dat leven niet ophoudt na de eonen – dan is juist iedereen immers levend! “Eonisch leven” is de belofte van leven tijdens de eonen, tot het moment dat de dood overwonnen is!

Thijs Amersfoort

Verwante onderwerpen:

eeuwigheid
hel
Deel met anderen