Na de laatste uitgave van de NCV in 2013, toen een zestal brieven van Paulus afgerond waren, is er niet alleen een hoop meer vertaald – ondertussen dus al het hele Nieuwe Testament – het karakter van de vertaling is ook enigszins veranderd. Waar het eerst meer traditioneel een vertaling was die werd klaargemaakt en dan uitgebracht op papier, is het nu een primair online vertaling geworden. De veranderingen aan de vertaling zijn online altijd gelijk te vinden, en iets later ook in een volgende uitgave van de app, en er wordt niet meer naar een uitgave toegewerkt waarin alles afgerond wordt, maar de vertaling wordt doorlopend verbeterd.
Ondanks dat de vertaling primair een online vertaling geworden is, nu er al geruime tijd een concordante vertaling van het hele Nieuwe Testament bestaat, is het plan opgevat om een papieren uitgave te maken, zodat zij die liever van papier lezen het hele Nieuwe Testament op die manier kunnen lezen. Hiervoor wordt de vertaling momenteel helemaal opnieuw nagekeken, fouten en inconsistenties zoveel mogelijk weggewerkt en zoals in het vorige artikel reeds aangegeven veel woorden opnieuw kritisch bekeken. Zie hiervoor ook artikel “Woordstudies: Kiezen van de juiste trefwoorden”.
Maar waar de app flexibel is, omdat je erin alle extra tekens in en uit kan schakelen en de opmaak helemaal naar je zin kan maken, heeft een uitgave deze flexibiliteit natuurlijk niet. Er was sinds de vorige papieren uitgave de vraag of er niet ook een uitgave zonder alle verhoogde tekens, kon komen maar tegelijkertijd zijn de tekens voor echte studie functioneel. Voor de papieren uitgave is er dus de keuze tussen een leesuitgave van de vertaling zonder alle extra tekens of een studie uitgave met extra tekens, zie afbeelding hieronder.
Als studievertaling is een uitgave met de extra tekens echter mijns inziens niet compleet. Een concordante vertaling is een mooi hulpmiddel, maar door de extra uitleg weg te halen die moderne vertalingen er in leggen houd je weliswaar een preciezere tekst over, maar ligt de taak van interpreteren en aanvullen van ontbrekende informatie bij de lezer, en heeft die genoeg kennis van zaken? Daarvoor horen bij een letterlijke of concordante vertaling eigenlijk altijd voetnoten die uitleg geven over keuzes, alternatieve vertalingen, achtergrondinformatie, betekenis van de tekst en meer. Aan de andere kant wijkt ook een “concordante vertaling” dikwijls af van het gekozen trefwoord, en is dus niet strikt concordant en bevat nog steeds interpretatie. Daarvoor is er het interlineair, waarin gebruikers kunnen zien wat er in de grondtekst gebeurt, en waar de trefwoorden consequent eronder weergegeven zijn.
De vertaling staat dus niet op zichzelf, het is die combinatie van vertaling, interlineair en begeleidende voetnoten die het als studievertaling pas echt compleet maken. Een dergelijke uitgave met interlineair en voetnoten erbij zou alleen weer zo dik worden (en waarschijnlijk uit meerdere boeken bestaan), dat dit niet meer makkelijk mee te nemen is om bijvoorbeeld in een dienst te lezen. De keuze is dus gemaakt in eerste instantie een leesuitgave van het hele Nieuwe Testament te maken, zonder de extra tekens, en daarnaast aan een studie uitgave te werken, met voetnoten en interlineair, die in meerdere delen zal uitkomen. Dit alles is natuurlijk al te vinden in de app.
Voor de leesuitgave zijn om het makkelijker in gebruik te maken verder nog kopjes boven stukken tekst gemaakt. Deze kopjes, waarvan de bewoording vrijwel altijd letterlijk uit de tekst zelf komt om inleg te minimaliseren, maken het eenvoudig een verhaal te zoeken en overzicht in de opbouw van de tekst te krijgen. De tekstverwijzingen die in de studieweergave van de vertaling in de tekst zelf staan zijn bovendien naar het eind van een dergelijk tekstgedeelte verplaatst om het lezen te vergemakkelijken. Als voorbeeld is hieronder Matteüs 27:33-44 weergegeven met kopje en verwijzingen onderaan in de beoogde opzet.
Kruisiging
33 En gekomen op de plaats die Golgota genoemd wordt, wat Schedelplaats genoemd wordt, 34 gaven zij Hem wijn met gal vermengd te drinken. En het geproefd hebbend wilde Hij het niet drinken.
35 Hem nu gekruisigd hebbend verdeelden zij Zijn bovenkleden, het lot werpend. 36 En zittend bewaarden zij Hem daar. 37 En zij plaatsten boven Zijn hoofd Zijn beschuldiging, geschreven zijnd: “Dit is Jezus, de koning van de Joden.”
38 Destijds werden tezamen met Hem twee rovers gekruisigd, één aan Zijn rechter- en één aan Zijn linkerhand.
39 Zij nu die langsgingen lasterden Hem, hun hoofden bewegend 40 en zeggend: “Jij die de tempel afbreekt en in drie dagen bouwt! Red jezelf dan, indien jij de Zoon bent van God! Stap af van het kruis!” 41 Evenzo zeiden ook de hogepriesters met de schriftgeleerden en oudsten, spottend: 42 Anderen heeft hij gered, zichzelf kan hij niet redden! Indien hij de koning van Israël is, laat hij nu afstappen van het kruis, en wij op hem zullen vertrouwen! 43 Hij vertrouwt op God, laat Hij hem nu bergen, indien Hij hem wil, want hij heeft gezegd: ‘Gods Zoon ben Ik.’ ” 44 Op dezelfde manier nu beschimpten ook de rovers die tezamen met Hem mede gekruisigd werden Hem.
34. Psa 69:22; Mar 15:23. 35. Psa 22:18. 38. Mar 15:24-28; Luc 23:32-33; Joh 19:18. 39. Psa 22:7. 40. 26:61; Joh 2:19. 44. Mar 15:29-32; Luc 23:35-42; Psa 22:7-8.