Na een jaar zwoegen – een half jaar om voor 9.354 Hebreeuwse woorden een woordstudie te doen om een vertaalwoord te zoeken, een half jaar om deze vertaalwoorden in te vullen voor de 98.284 verschillende vormen waarin deze woorden voorkomen – is het interlineair af, en zit inmiddels ook verwerkt in de online app en in updates voor de offline apps voor computers en mobiele apparaten. Het was een hele klus, maar als je het goed wil doen, kost het nu eenmaal veel tijd.
In de loop van het jaar zijn er verschillende artikelen verschenen waarin ik heb toegelicht hoe ik te werk ben gegaan. Ik heb deels voortgebouwd op het eerdere werk van Nederlandse broeders, zoals Alfred Dekker die voor een deel van de Hebreeuwse woorden al een woordenlijst gemaakt had, een enkele keer heb ik met een schuin oog gekeken naar de keuzes van ISA, die al een Nederlands interlineair hebben. Ook heb ik deels voortgebouwd op het eerdere werk van de broeders in Amerika, die al een concordante vertaling van het Oude Testament gemaakt hebben, en een woordenlijst voor het Hebreeuws online hebben staan. Ik heb echter ook enige kritiek op hun werk geuit, in dat hun onderzoek naar de grammatica en indeling in woordgroepen soms onvolledig was, geen rekening hield met de complexe geschiedenis van het Hebreeuws.
Dit is ook gelijk de reden dat ik een nieuw Hebreeuws interlineair heb gemaakt, en niet met die van ISA werk: hun werk lijkt qua keuzes voor vertaalwoorden en grammatica erg op het werk van de Amerikaanse broeders, en heeft mijns inziens dezelfde gebreken op het punt van indeling in woordfamilies, en daarmee keuzes voor vertaalwoorden, en grammatica. Bovendien is het nog niet compleet: het geeft nog geen grammaticale informatie, geen stamvormen, geen functies. Om een volledig interlineair te hebben dat gebaseerd was op gedegen onderzoek dat beter rekening hield met de complexe historie van de Hebreeuwse taal moest daarom veel vanaf de grond opnieuw gedaan worden. Mijn kritiek maar ook mijn handelswijze heb ik in diverse artikelen in de loop van het jaar uitvoerig besproken:
- Het Hebreeuws interlineair – deel 1 – Een artikel dat laat zien wat er allemaal in het interlineair aan informatie komt te staan.
- Het Hebreeuwse interlineair – tekst en stam- en trefwoorden – Een uitgebreid artikel waarin ik laat zien wat de moeilijkheden zijn in het kiezen van vertaalwoorden en het indelen van woorden in woordgroepen zijn, en waar het werk van de Amerikaanse broeders en daarmee ook van de broeders van ISA tekortschiet.
- Het Hebreeuws interlineair – deel 2 – Een artikel waarin ik inga op de grammatica van het Hebreeuws, hoe dat door de lange periode waarin het OT is ontstaan verschillende ontwikkelingen kent, hoe oude poetische teksten een ouder systeem kennen, hoe de verschillende vormen van het Hebreeuws tijd en aspect weergeven, en hoe dit in het interlineair vervoegd zal worden. Ook dit is veel uitgebreider en gedegener dan het eerdere werk van Amerikaanse en Nederlandse broeders.
Met dit werk is het fundament gelegd voor al het werk dat in de toekomst aan het OT zal worden uitgevoerd, wat uiteindelijk een concordante vertaling van het OT zal moeten opleveren. Voor nu geeft het de lezer in ieder geval uitgebreide mogelijkheden te onderzoeken wat het Hebreeuws nu eigenlijk zegt. Opdat we Hem beter mogen leren kennen!